Προς τα τέλη Μαΐου, εφόσον δεν αλλάξει κάτι στο χρονοδιάγραμμα, εκτιμάται ότι θα ζητηθούν, από το Υπερταμείο, οι οικονομικές προσφορές των ενδιαφερόμενων επενδυτικών σχημάτων στο πλαίσιο του διαγωνισμού για την αξιοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου Α.Ε., μέσω πώλησης πλειοψηφικού ποσοστού, με την εν λόγω αποκρατικοποίηση να έχει την ιδιαιτερότητα της μεταβίβασης μεριδίου 50% συν μίας μετοχής. Δηλαδή, ο στρατηγικός επενδυτής θα έχει την πλειοψηφία και τον έλεγχο του management, αλλά το δημόσιο θα έχει ένα σημαντικό ποσοστό, επιδιώκοντας τη δημιουργία υπεραξιών μετά την αξιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό του λιμένα.
Με τα μέχρι πρότινος δεδομένα η διαδικασία αυτή αναμένονταν για τον Μάρτιοή έστω αρχές Απριλίου, ωστόσο, οι διοικητικές αλλαγές στο Υπερταμείο, που ως γνωστόν απορρόφησε και το ΤΑΙΠΕΔ, μάλλον οδήγησαν σε μια μικρή καθυστέρηση. Σε κάθε περίπτωση, προσεχώς θα φανεί το ακριβές timing του τελικού σταδίου του διαγωνισμού, για το οποίο, όπως αναφέρουν σχετικές πληροφορίες, το ενδιαφέρον είναι σημαντικό και έμπρακτο, όπως φάνηκε στην αρχική φάση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Οι «μνηστήρες»
Όπως έχουμε αναφέρει τόσο στο παρελθόν όσο και πρόσφατα, λόγω της εγγύτητάς του με δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος αλλά και τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας, προσφέρεται ιδιαίτερα για τουριστική ανάπτυξη, με δραστηριότητες όπως η κρουαζιέρα και ο ελλιμενισμός σκαφών αναψυχής. Τα προεπιλεγέντα επενδυτικά σχήματα (6 από τα 8 που αρχικά συμμετείχαν) είναι τα εξής: ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Olympic Marine (Γ. Προκοπίου, με την εταιρεία να διαχειρίζεται την Olympic Marine στο Λαύριο) - MSC Cruises, Jet Plan Shipping (μέλος της γνωστής ακτοπλοϊκής SEAJETS) - ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (ΕΛΛΑΚΤΩΡ), GPH Cruise Port Finance – Promarine, Israel Shipyards Industries, ΙΝΤΕΡΚΑΤ (εκτός έμειναν οι GULFTAINER COMPANY LTD, IOTC INVESTMENTS S.C.S.). Μένει να φανεί τελικά πόσα και ποια σχήματα θα δώσουν δεσμευτικές προσφορές.
Η υποδομή, η θέση της, η ευρύτερη ανάπτυξη της περιοχής
Να αναφέρουμε ότι η εν λόγω ιδιωτικοποίηση – αξιοποίηση δεν συναντά αντιδράσεις από τον τοπικό Δήμο, όπως έχει προκύψει με άλλα εγχειρήματα σε περιφερειακούς λιμένες ή μαρίνες της χώρας (π.χ. Ραφήνα, Πάτρα, Καλαμαριά κ.α.). Άλλωστε, η επικείμενη αξιοποίηση του λιμανιού του, από τα μεγαλύτερα στην Αττική, δημιουργεί νέες προοπτικές ανάπτυξης για παρεμφερείς – συμπληρωματικές προς την εμπορική χρήση δράσεις (κρουαζιέρα, μαρίνα, yachting) αλλά και «κράχτη» για επενδύσεις στην γύρω περιοχή (ακίνητα, τεχνολογικά hubs κ.α., με παρουσία των Πειραιώς, Dimand, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Κέκροψ, Intracom, Premia κ.α.), όπως από καιρό έχουμε αναφέρει. Σε εκκρεμότητα, πάντως, παραμένει η επέκταση του Προαστιακού Σιδηρόδρομου προς το Λαύριο, αλλά και το σχέδιο επέκτασης της Αττικής Οδού στην περιοχή.
Η εταιρεία «Οργανισμός Λιμένος Λαυρίου A.E.» (ΟΛΛ Α.Ε.) έχει το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, κτιρίων και εγκαταστάσεων του Λιμένα Λαυρίου, μέσω Σύμβασης Παραχώρησης που έχει συνάψει με το Ελληνικό Δημόσιο με διάρκεια 60 ετών από την έναρξη ισχύος της (ισχύει μέχρι το έτος 2062). Στο Λιμάνι του Λαυρίου λειτουργεί επίσης μαρίνα γιοτ με εκτιμώμενη χωρητικότητα 160 θέσεων (σήμερα) και επιπλέον 195 θέσεις ελλιμενισμού (με μελλοντική επέκταση). Το λιμάνι θεωρείται λιμάνι «εθνικής σημασίας» και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας.
Το Υπερταμείο «βγάζει» προς αξιοποίηση το εν λόγω asset προβάλλοντας την γεωγραφική θέση του λιμένα για τις ακτοπλοϊκές μεταφορές, την κομβική του θέση για νησιά του Αιγαίου αλλά και την κοντινή του απόσταση από αρχαιολογικούς χώρους ή και το κέντρο της Αθήνας, όσο και το πλεονέκτημά του να εξελιχθεί σε home port κρουαζιέρας, καθώς επίσης και ως «πόστο» επαγγελματικών και ιδιωτικών σκαφών αναψυχής.
Η ενεργειακή αναβάθμιση
Ο ΟΛΛ είναι ανάμεσα στα 4 λιμάνια που εξασφάλισαν χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Connecting Europe Facility (CEF) για την ανάπτυξη υποδομών cold ironing και την εκπόνηση σχετικών μελετών, ενώ έχει γίνει χαρτογράφηση των ενεργειακών αναγκών του από το πρώην ΤΑΙΠΕΔ.
Όπως έχουμε αναφέρει, αναφορικά με τον μετασχηματισμό του Λιμένος Λαυρίου σε πρότυπη βιώσιμη υποδομή, το 2023, το τότε ΤΑΙΠΕΔ ξεκίνησε την προσπάθεια για τον μετασχηματισμό του λιμένα Λαυρίου σε ένα πρότυπο βιώσιμο λιμάνι, με απώτερο στόχο να συμβάλει ευρύτερα στον ολιστικό μετασχηματισμό της ευρύτερης περιοχής.
Ειδικότερα, υλοποιήθηκαν σε στενή συνεργασία με τον Οργανισμό Λιμένος Λαυρίου, το EIT Climate KIC και το ΕΚ ΑΘΗΝΑ τα εξής:
- Χαρτογράφηση περίπου 100 ενδιαφερόμενων μερών που σχετίζονται με τη βιώσιμη μετάβαση του λιμένα Λαυρίου και της γύρω περιοχής.
- Συναντήσεις και δομημένες συνεντεύξεις με βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, όπως π.χ. τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου, τον Δήμαρχο Λαυρεωτικής, τοπικούς φορείς και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για τη διαμόρφωση ενός “κοινού οράματος” για το λιμάνι.
- Καταγραφή διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων για την υποστήριξη αυτού του οράματος.
- Διαμόρφωση ενός «οδηγού βιώσιμης μετάβασης λιμένων» που μπορεί να αξιοποιηθεί από όλα τα λιμάνια.
Επιπλέον, εντός του 2024 εκπονήθηκε, σε συνεργασία με εξειδικευμένο εξωτερικό συνεργάτη, σχέδιο βελτιστοποίησης της ενεργειακής επίδοσης του λιμένα με σκοπό τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης και κοστολογημένης πρότασης για την ενεργειακή του μετάβαση.
Ειδικότερα:
- Συγκεντρώθηκαν και αξιολογήθηκαν οι τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας: Από το σημερινό επίπεδο των 1.500 MWh/έτος, εκτιμάται ότι η μελλοντική κατανάλωση θα ξεπεράσει τις 26.000 MWh/έτος σε βάθος 10ετίας, και θα ανέλθει στις 35.000 MWh/έτος έως το 2050.
- Προσδιορίστηκαν οι ανάγκες για χρήση ΑΠΕ και προτάθηκαν συγκεκριμένες διαθέσιμες εκτάσεις για εγκατάσταση τοπικών συστημάτων ΑΠΕ: Στο λιμάνι μπορεί να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά ισχύος περίπου 1.450kW, διεσπαρμένα σε μικρότερα συστήματα. Η ισχύς αυτή είναι ικανή να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας. Το κόστος της επένδυσης εκτιμάται στο 1.178.000 ευρώ και η απόσβεση αναμένεται στα 5 έτη.
- Προτάθηκαν επιπλέον παρεμβάσεις, όπως η ανάπτυξη υποδομών ηλεκτροκίνησης στις εγκαταστάσεις του λιμένα με τη δημιουργία 150 σημείων ταχείας φόρτισης (AC 22kW) και 4 σημείων υπερταχείας φόρτισης (DC 150kW) και η εγκατάσταση περίπου 60 έξυπνων πίλαρ ηλεκτροδότησης και υδροδότησης των ελλιμενισμένων σκαφών.
